5G प्रविधिको आगमनले मोबाइल संचारमा ठूलो फड्को मारेको छ, जसले छिटो गतिको इन्टरनेट, न्यून विलम्बता (Latency) र फराकिलो जडान क्षमता प्रदान गर्छ। यो लेखमा, हामी 5G कसरी काम गर्छ, यसलाई 4G सँग तुलना गर्दै, र बजेट-मैत्री 5G स्मार्टफोनहरूको सूची प्रस्तुत गर्दैछौं।
5G नेटवर्क कसरी काम गर्छ?
5G नेटवर्क मुख्य रूपमा दुई प्रमुख कम्पोनेन्टहरूमा आधारित छ: Radio Access Network (RAN) र Core Network।
Radio Access Network (RAN)
यसमा साना सेलहरू (Small Cells), म्याक्रो टावरहरू (Macro Towers), र भवनभित्रका प्रणालीहरू समावेश छन् जसले उपकरणहरूलाई कोर नेटवर्कमा जडान गर्छ। 5G को लागि विशेष रूपमा Small Cells महत्त्वपूर्ण छन् किनभने तिनीहरूले Millimeter-Wave (mmWave)फ्रिक्वेन्सी सपोर्ट गर्छन्, जसको कनेक्शन दायरा छोटो हुन्छ। उच्च जनसंख्या भएका क्षेत्रहरूमा निर्बाध कनेक्टिभिटी सुनिश्चित गर्न यी साना सेलहरू क्लस्टरमा राखिन्छन्। Massive MIMO (Multiple Input, Multiple Output) प्रविधिले धेरै उपकरणहरूलाई एकै समयमा जडान गर्न अनुमति दिन्छ, जसले गतिको गुणस्तरमा कुनै असर पार्दैन।
Core Network
5G को Core Network पुन: डिजाइन गरिएको छ, जसले इन्टरनेट-आधारित सेवाहरू र Cloud Computing सँग अझ राम्रो समायोजन गर्छ। यसमा Network Slicing जस्ता प्रविधिहरू छन्, जसले विशेष अनुप्रयोगहरूको लागि भर्चुअल नेटवर्क सिर्जना गर्न सक्छ। साथै, Distributed Servers को प्रयोग गरी विलम्बतालाई घटाइन्छ, जसले प्रयोगकर्ताहरूलाई छिटो सेवा प्रदान गर्छ।
5G नेटवर्कले Orthogonal Frequency Division Multiplexing (OFDM) जस्ता प्रविधिहरू प्रयोग गर्छ, जसले 4G LTE भन्दा बढी लचिलोपन प्रदान गर्दै विलम्बतालाई कम गर्छ। साथै, 5G नेटवर्कमा साना ट्रान्समिटरहरू समावेश गरिएका छन्, जसले घना जनसंख्या भएका क्षेत्रमा पनि स्थिर उच्च गतिको जडान सुनिश्चित गर्छ।
4G र 5G बीचको मुख्य भिन्नता
4G को तुलनामा 5G मा धेरै सुधारहरू छन्, जसले यसलाई नयाँ पुस्ताको मोबाइल नेटवर्क बनाएको छ।
- गति (Speed): 4G नेटवर्कमा अधिकतम 100 Mbps सम्मको गति उपलब्ध भए पनि, 5G नेटवर्कले 10 Gbps सम्मको डाउनलोड गति प्रदान गर्न सक्छ।
- विलम्बता (Latency): 4G मा करिब 50 मिलिसेकेन्ड विलम्बता हुन्छ भने, 5G मा मात्र 1 मिलिसेकेन्ड जति कम हुन्छ।
- फ्रिक्वेन्सी ब्यान्ड (Frequency Band): 4G नेटवर्क 600 MHz – 2.5 GHz मा सञ्चालन हुन्छ, जबकि 5G उच्च फ्रिक्वेन्सी 28 GHz – 39 GHz सम्मको स्पेक्ट्रम प्रयोग गर्छ।
- कभरेज रेन्ज (Coverage Range): 4G को दायरा लामो भए पनि, 5G मा साना बेस स्टेसनहरू धेरै प्रयोग गरिने भएकाले यसको कभरेज छोटो हुन्छ तर स्थिरता राम्रो हुन्छ।
- उपकरण जडान (Device Connectivity): 4G मुख्य रूपमा स्मार्टफोन र ट्याबलेटहरूका लागि उपयोगी थियो भने, 5G नेटवर्कले IoT (Internet of Things) उपकरणहरू, औद्योगिक उपकरणहरू, र स्मार्ट सिटी एप्लिकेसनहरूसम्म विस्तारित छ।
- अनुप्रयोगहरू (Applications): 4G ले HD भिडियो स्ट्रिमिङ र ब्राउजिङलाई मुख्य फोकसमा राखेको थियो, तर 5G Autonomous Vehicles, AR/VR (Augmented Reality/Virtual Reality), Telemedicine जस्ता अत्याधुनिक प्रविधिहरूका लागि डिजाइन गरिएको छ।
- ऊर्जा दक्षता (Energy Efficiency): 5G नेटवर्क 4G भन्दा धेरै ऊर्जा-कुशल छ, जसले ब्याट्री खपत घटाउन मद्दत गर्छ।
4G नेटवर्कले मोबाइल ब्रडब्यान्डमा क्रान्ति ल्याएको थियो भने, 5G ले अझ अगाडि बढ्दै IoT उपकरणहरू, स्मार्ट सहरहरू, र स्वचालित गाडीहरूजस्ता नयाँ प्रविधिहरूलाई सम्भव बनाउँछ।
बजेट-मैत्री 5G स्मार्टफोनहरू
यदि तपाईं उच्च गतिको 5G नेटवर्कको अनुभव लिन चाहनुहुन्छ तर धेरै खर्च गर्न चाहनुहुन्न भने, यहाँ केही उत्कृष्ट बजेट-अनुकूल 5G स्मार्टफोनहरू छन्:
Infinix Zero 5G
- मुख्य विशेषताहरू: Dimensity 900 प्रोसेसर, 8GB RAM, 128GB स्टोरेज, ट्रिपल रियर क्यामेरा (48MP + 13MP + 2MP), 4500 mAh ब्याट्री, फास्ट चार्जिङ।
Samsung Galaxy M35 5G
- मुख्य विशेषताहरू: Exynos 1380 प्रोसेसर, 6GB RAM, ट्रिपल रियर क्यामेरा (50MP + 8MP + 2MP), 6000 mAh ब्याट्री।
Motorola Moto G45 5G
- मुख्य विशेषताहरू: Snapdragon Gen3 प्रोसेसर, डुअल रियर क्यामेरा (50MP + 2MP), 5000 mAh ब्याट्री।
Samsung Galaxy A25 5G
- मुख्य विशेषताहरू: AMOLED डिस्प्ले र प्रिमियम विशेषताहरू।
यी डिभाइसहरूले सुलभ मूल्यमा राम्रो प्रदर्शन प्रदान गर्छन्, जसले उच्च गतिको इन्टरनेट अनुभवलाई सबैका लागि सम्भव बनाउँछ।
निष्कर्ष
4G बाट 5G मा रूपान्तरण मोबाइल प्रविधिको लागि ठूलो उपलब्धि हो। हालको संक्रमण अवधिमा दुवै नेटवर्कहरू सह-अस्तित्वमा छन्, तर 5G को उच्च गतिको इन्टरनेट, न्यून विलम्बता, र उन्नत प्रविधि समर्थनले यसलाई भविष्यको आधारशिला बनाएको छ। अहिले बजारमा बजेट-मैत्री 5G स्मार्टफोनहरू उपलब्ध भएकाले, अब उच्च गतिको इन्टरनेट पहुँच गर्न अझ सजिलो भएको छ।